Przepusty pożarowe – rodzaje i funkcje
W dzisiejszych czasach bezpieczeństwo pożarowe budynków jest sprawą priorytetową, regulowaną przez prawo niemal we wszystkich obiektach budowlanych w postaci stref pożarowych. Ale co dzieje się, gdy te strefy muszą zostać „przecięte” przez niezbędne instalacje? Właśnie wtedy na scenę wkraczają przepusty pożarowe, zwane również przepustami instalacyjnymi.
Ich głównym zadaniem jest spowolnienie rozprzestrzeniania się ognia zarówno w budownictwie mieszkalnym, jak i przemysłowym, stanowiąc swego rodzaju granice stref pożarowych w budynku.
Dlaczego zabezpieczenia przepustami pożarowymi są tak ważne? – bezpieczeństwo pożarowe w budynku
Mimo że poszczególne części budynku często są rozdzielone niezwykle mocnymi, ognioodpornymi ścianami, cała konstrukcja wciąż stanowi jeden organizm architektoniczny. Dzieje się tak za sprawą złożonej sieci instalacji, obejmującej systemy grzewcze, elektryczne i wentylacyjne, których przewody muszą przenikać przez zabezpieczenia przeciwpożarowe.
Właśnie w takich miejscach, aby nie obniżyć poziomu bezpieczeństwa, konieczne jest zastosowanie specjalistycznych przepustów. Warto podkreślić, że przepusty nie są zwykłymi otworami – ich obecność ingeruje w konstrukcję ścian i stropów, dlatego ich przemyślane zaprojektowanie i zabezpieczenie jest kluczowe dla bezpieczeństwa ludzi i minimalizowania strat finansowych.
Kluczowym parametrem każdego przepustu instalacyjnego jest jego poziom odporności ogniowej, oznaczany symbolem EI. Składają się na niego dwie cechy: szczelność (E) i izolacyjność (I). Liczba towarzysząca symbolowi, np. EI120, informuje o liczbie minut, przez które ogień nie przedostanie się przez przegrodę. Co niezwykle istotne, wartość odporności przepustów instalacyjnych musi być równa odporności ściany działowej, przez którą przechodzą.
Rodzaje przepustów ppoż i materiały zabezpieczające
Dobór odpowiedniego przepustu zależy od rodzaju instalacji i specyfiki przewodu, a jego podstawową funkcją jest uszczelnienie miejsca przejścia i uniemożliwienie przedostania się ognia oraz toksycznych gazów.
Najczęściej spotykane rodzaje przepustów i stosowane w nich materiały:
• Przepusty rur palnych
Dotyczą rur wykonanych z materiałów takich jak PP, PVC, PE. Do ich ochrony stosuje się różnorodne zabezpieczenia, w tym kasety ochronne, kołnierze, pęczniejące opaski, bandaże ognioochronne oraz pęczniejące masy uszczelniające. Opaski i kołnierze są jednymi z najczęściej wybieranych narzędzi do ochrony rur palnych, zakładane na rurę i wsuwane do przegrody, a ich materiały pęcznieją pod wpływem zagrożenia.
• Przepusty rur niepalnych
W przypadku tych rur, między rurą a ścianą lub stropem, stosuje się materiały izolujące, takie jak wełna mineralna lub mieszanki mineralne. Często również zewnętrzna powierzchnia rury jest pokrywana pęczniejącą farbą ognioochronną. Rury niepalne mogą występować w izolacji palnej, niepalnej lub bez izolacji.
• Przepusty elektryczne
Kable elektryczne zabezpiecza się przede wszystkim wełną mineralną, różnego rodzaju zaprawami ognioochronnymi oraz elementami poliuretanowymi o właściwościach pęczniejących. Materiały te dobrze sprawdzają się dzięki swojej elastyczności, dopasowując się do niewielkich przekrojów.
• Przepusty kombinowane
Gdy przez jedną przegrodę przechodzą jednocześnie różne instalacje (kable, rury metalowe i plastikowe, szynoprzewody), przestrzeń wypełnia się wełną mineralną i różnymi zaprawami w celu wypełnienia wszelkich szczelin. Kable i przewody pokrywa się również farbami pęczniejącymi. Masa akrylowa oraz elementy poliuretanowe doskonale sprawdzają się w tych zastosowaniach, pęczniejąc wraz ze wzrostem temperatury i uszczelniając przegrodę. Poliuretan może być używany także do zastosowań tymczasowych.
• Przepusty indywidualne
W bardziej skomplikowanych przypadkach, gdy standardowe rozwiązania nie wystarczają, konieczny jest indywidualny projekt zabezpieczenia oraz opinia Rzeczoznawcy ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych.
Warto również wspomnieć o ognioochronnych kratkach wentylacyjnych, które spowalniają rozprzestrzenianie się ognia pomiędzy pomieszczeniami, zwiększając swoją objętość pod wpływem temperatury i blokując przenikanie ognia i dymu przez systemy wentylacyjne.
Nie zawsze jednak instalowanie przepustów jest konieczne. Dopuszcza się rezygnację z nich dla niektórych instalacji wodnych, grzewczych i kanalizacyjnych prowadzonych przez ściany i stropy w wybranych pomieszczeniach sanitarnych.
Podsumowanie przejść ppoż
Przepusty pożarowe odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa przeciwpożarowego budynków, skutecznie ograniczając rozprzestrzenianie się ognia i dymu między strefami pożarowymi. Ich odpowiedni dobór i zastosowanie – zarówno dla instalacji elektrycznych, sanitarnych, jak i wentylacyjnych – wpływa bezpośrednio na poziom ochrony życia i mienia. Właściwie zaprojektowane i zabezpieczone przepusty ppoż z użyciem materiałów takich jak opaski pęczniejące, wełna mineralna czy zaprawy ogniochronne, gwarantują zgodność z przepisami budowlanymi oraz wysoką odporność ogniową przegród. Dobrze dobrane systemy przepustów pożarowych to nie tylko wymóg formalny, ale przede wszystkim inwestycja w bezpieczeństwo konstrukcji i jej użytkowników podczas pożaru.